None
18. mar 2021

Mikilvægt dómafordæmi í Bretlandi

Í febrúar 2021 komst Hæstiréttur Bretlands að þeirri mikilvægu niðurstöðu að Uber bílstjórar ættu að vera flokkaðir sem launamenn og gætu ekki talist sjálfstæðir verktakar heldur yrðu að teljast starfsmenn fyrirtækisins Uber. Ætti það að leiða til þess að þeir fengju greidd lágmarkslaun samkvæmt breskum kjarasamningum auk þess að njóta þeirra réttinda sem þeim fylgja, s.s. veikindarétt og orlofsrétt (Sjá nánar um dóminn í frétt BBC hér).

Dómstóllinn taldi upp nokkra þætti í dæmaskyni sem leiddu til þess að bílstjórarnir gætu ekki talist verktakar, t.d. að Uber ákveður fargjaldið sem farþegar greiða og aðra samningsskilmála einhliða. Með tilliti til alls taldi Hæstirétturinn að bílstjórarnir væru undir boðvaldi Uber og að eina leið þeirra til að auka tekjur sínar væri að vinna lengri vaktir.

Að mati ECA (European Cockpit Association – Samtök evrópskra flugmanna)  eiga sömu sjónarmið við varðandi flugmenn en báðir hóparnir hafa barist harðlega gegn gerviverktöku sem atvinnurekendur virðast reyna að nýta sér. Í grein frá ECA kemur fram að innlend vinnu- og flugmálayfirvöld eigi oft í erfiðleikum með að bera kennsl á „sjálfstætt starfandi starfsmenn“ eða gerviverktöku af þessu tagi. Hefur það afstöðuleysi eftirlitsyfirvalda einmitt leitt til þess að leiga á sjálfstætt starfandi flugmönnum hefur fengið að blómstra í friði þrátt fyrir að geta ekki talist annað en ólögmæt gerviverktaka.

Í greininni er kallað eftir því að yfirvöld taki almenna afstöðu til þess að flugmenn geti ekki talist sjálfstætt starfandi flugmenn í samræmi við það sem fram hefur komið í máli Uber bílstjóranna. FÍA tekur undir sjónarmið ECA og hvetur íslensk yfirvöld til að taka afstöðu í þessum efnum varðandi „sjálfstætt starfandi“ flugmenn á Íslandi.